Nhập Tên cần tra
幸
Âm Hán Việt: hạnh
Âm Pinyin: xìng ㄒㄧㄥˋ
Tổng nét: 8
Bộ: can 干 (+5 nét)
Lục thư: tượng hình & hội ý
Hình thái: ⿱土𢆉
Nét bút: 一丨一丶ノ一一丨
Thương Hiệt: GTJ (土廿十)
Unicode: U+5E78
Độ thông dụng trong Hán ngữ cổ: rất cao
Độ thông dụng trong tiếng Trung hiện đại: rất cao
Âm Pinyin: xìng ㄒㄧㄥˋ
Tổng nét: 8
Bộ: can 干 (+5 nét)
Lục thư: tượng hình & hội ý
Hình thái: ⿱土𢆉
Nét bút: 一丨一丶ノ一一丨
Thương Hiệt: GTJ (土廿十)
Unicode: U+5E78
Độ thông dụng trong Hán ngữ cổ: rất cao
Độ thông dụng trong tiếng Trung hiện đại: rất cao
Từ điển phổ thông
1. may mắn
2. yêu dấu
2. yêu dấu
Từ điển trích dẫn
1. (Danh) May mắn, phúc lành. ◎Như: “đắc hạnh” 得幸 được sủng ái (chỉ việc hoạn quan và các cung phi được vua yêu). ◇Hán Thư 汉书: “Nguyện đại vương dĩ hạnh thiên hạ” 愿大王以幸天下 (Cao Đế kỉ đệ nhất hạ 高帝纪第一下) Mong đại vương tạo phúc cho thiên hạ.
2. (Danh) Họ “Hạnh”.
3. (Động) Mừng, thích. ◎Như: “hân hạnh” 欣幸 vui mừng, “hạnh tai lạc họa” 幸灾乐祸 lấy làm vui thích vì thấy người khác bị tai họa. ◇Công Dương truyện 公羊传: “Tiểu nhân kiến nhân chi ách tắc hạnh chi” 小人见人之厄则幸之 (Tuyên Công thập ngũ niên 宣公十五年) Kẻ tiểu nhân thấy người bị khốn ách thì thích chí.
4. (Động) Mong cầu. ◎Như: “hạnh phú quý” 幸富贵 mong được sang giàu. ◇Sử Kí 史记: Đại trượng phu bất năng tự tự, ngô ai vương tôn nhi tiến thực, khởi vọng báo hồ 大丈夫不能自食, 吾哀王孙而进食, 岂望报乎 (Hoài Âm Hầu liệt truyện 淮阴侯列传) Bậc đại trượng phu không tự nuôi nổi thân mình, tôi thương cậu nên cho ăn, chứ có mong báo đáp đâu.
5. (Động) Hi vọng, kì vọng.
6. (Động) Thương yêu, sủng ái.
7. (Động) Thương xót, lân mẫn, ai liên.
8. (Động) Khen ngợi, khuyến khích.
9. (Động) Thắng hơn.
10. (Động) Đến. § Ngày xưa, vua chúa và hoàng tộc đến nơi nào, gọi là “hạnh”. ◎Như: “lâm hạnh” 临幸 vua đến. ◇Hồng Lâu Mộng 红楼梦: “Thoại thuyết Giả Nguyên Xuân tự na nhật hạnh Đại quan viên hồi cung khứ hậu, (...) hựu mệnh tại Đại Quan viên lặc thạch, vi thiên cổ phong lưu nhã sự” 话说贾元春自那日幸大观园回宫去后, (...) 又命在大观园勒石, 为千古风流雅事 (Đệ nhị thập tam hồi) Nói chuyện (Nguyên phi) Giả Nguyên Xuân sau khi quang lâm vườn Đại Quan về cung, (...) lại sai người khắc lên đá (những bài vịnh) ở vườn này, để ghi nhớ cuộc chơi phong nhã hiếm có xưa nay.
11. (Động) Đặc chỉ đế vương cùng chăn gối với đàn bà. ◇Tống Ngọc 宋玉: “Mộng kiến nhất phụ nhân viết: Thiếp Vu San chi nữ dã, vi Cao Đường chi khách, văn quân du Cao Đường, nguyện tiến chẩm tịch. Vương nhân hạnh chi” 梦见一妇人曰: 妾巫山之女也, 为高唐之客, 闻君游高唐, 愿荐枕席. 王因幸之 (Cao đường phú 高唐赋, Tự 序).
12. (Động) Cứu sống.
13. (Động) Khỏi bệnh, thuyên dũ. ◇Đường Chân 唐甄: “Sở hữu hoạn sảnh giả, nhất nhật, vị kì thê viết: Ngô mục hạnh hĩ. Ngô kiến lân ốc chi thượng đại thụ yên” 楚有患眚者, 一日, 谓其妻曰: 吾目幸矣. 吾见邻屋之上大树焉 (Tiềm thư 潜书, Tự minh 自明).
14. (Phó) Không ngờ mà được. ◎Như: “vạn hạnh” 万幸 thật là muôn vàn may mắn, may mắn không ngờ. ◇Tam quốc diễn nghĩa 三国演义: “Trẫm tư Đông Đô cửu hĩ. Kim thừa thử đắc hoàn, nãi vạn hạnh dã” 朕思东都久矣. 今乘此得还, 乃万幸也 (Đệ thập tam hồi) Trẫm từ lâu nhớ Đông Đô lắm. Nay nhân thể được về, lấy làm muôn vàn may mắn.
15. (Phó) May mà, may thay. ◇Vương Thị Trung 王侍中: “Khứ hương tam thập tải, Hạnh tao thiên hạ bình” 去乡三十载, 幸遭天下平 (Giang yêm 江淹) Xa quê ba chục năm, May gặp thiên hạ thái bình.
16. (Phó) Vừa, đúng lúc, kháp hảo. ◇Dương Vạn Lí 杨万里: “Kiều vân nộn nhật vô phong sắc, Hạnh thị hồ thuyền hảo phóng thì” 娇云嫩日无风色, 幸是湖船好放时 (Triệu Đạt Minh tứ nguyệt nhất nhật chiêu du Tây Hồ 赵达明四月一日招游西湖).
17. (Phó) Vẫn, còn, mà còn.
18. (Phó) Trước nay, bổn lai, nguyên lai.
19. (Liên) Giả sử, thảng nhược, nếu như.
2. (Danh) Họ “Hạnh”.
3. (Động) Mừng, thích. ◎Như: “hân hạnh” 欣幸 vui mừng, “hạnh tai lạc họa” 幸灾乐祸 lấy làm vui thích vì thấy người khác bị tai họa. ◇Công Dương truyện 公羊传: “Tiểu nhân kiến nhân chi ách tắc hạnh chi” 小人见人之厄则幸之 (Tuyên Công thập ngũ niên 宣公十五年) Kẻ tiểu nhân thấy người bị khốn ách thì thích chí.
4. (Động) Mong cầu. ◎Như: “hạnh phú quý” 幸富贵 mong được sang giàu. ◇Sử Kí 史记: Đại trượng phu bất năng tự tự, ngô ai vương tôn nhi tiến thực, khởi vọng báo hồ 大丈夫不能自食, 吾哀王孙而进食, 岂望报乎 (Hoài Âm Hầu liệt truyện 淮阴侯列传) Bậc đại trượng phu không tự nuôi nổi thân mình, tôi thương cậu nên cho ăn, chứ có mong báo đáp đâu.
5. (Động) Hi vọng, kì vọng.
6. (Động) Thương yêu, sủng ái.
7. (Động) Thương xót, lân mẫn, ai liên.
8. (Động) Khen ngợi, khuyến khích.
9. (Động) Thắng hơn.
10. (Động) Đến. § Ngày xưa, vua chúa và hoàng tộc đến nơi nào, gọi là “hạnh”. ◎Như: “lâm hạnh” 临幸 vua đến. ◇Hồng Lâu Mộng 红楼梦: “Thoại thuyết Giả Nguyên Xuân tự na nhật hạnh Đại quan viên hồi cung khứ hậu, (...) hựu mệnh tại Đại Quan viên lặc thạch, vi thiên cổ phong lưu nhã sự” 话说贾元春自那日幸大观园回宫去后, (...) 又命在大观园勒石, 为千古风流雅事 (Đệ nhị thập tam hồi) Nói chuyện (Nguyên phi) Giả Nguyên Xuân sau khi quang lâm vườn Đại Quan về cung, (...) lại sai người khắc lên đá (những bài vịnh) ở vườn này, để ghi nhớ cuộc chơi phong nhã hiếm có xưa nay.
11. (Động) Đặc chỉ đế vương cùng chăn gối với đàn bà. ◇Tống Ngọc 宋玉: “Mộng kiến nhất phụ nhân viết: Thiếp Vu San chi nữ dã, vi Cao Đường chi khách, văn quân du Cao Đường, nguyện tiến chẩm tịch. Vương nhân hạnh chi” 梦见一妇人曰: 妾巫山之女也, 为高唐之客, 闻君游高唐, 愿荐枕席. 王因幸之 (Cao đường phú 高唐赋, Tự 序).
12. (Động) Cứu sống.
13. (Động) Khỏi bệnh, thuyên dũ. ◇Đường Chân 唐甄: “Sở hữu hoạn sảnh giả, nhất nhật, vị kì thê viết: Ngô mục hạnh hĩ. Ngô kiến lân ốc chi thượng đại thụ yên” 楚有患眚者, 一日, 谓其妻曰: 吾目幸矣. 吾见邻屋之上大树焉 (Tiềm thư 潜书, Tự minh 自明).
14. (Phó) Không ngờ mà được. ◎Như: “vạn hạnh” 万幸 thật là muôn vàn may mắn, may mắn không ngờ. ◇Tam quốc diễn nghĩa 三国演义: “Trẫm tư Đông Đô cửu hĩ. Kim thừa thử đắc hoàn, nãi vạn hạnh dã” 朕思东都久矣. 今乘此得还, 乃万幸也 (Đệ thập tam hồi) Trẫm từ lâu nhớ Đông Đô lắm. Nay nhân thể được về, lấy làm muôn vàn may mắn.
15. (Phó) May mà, may thay. ◇Vương Thị Trung 王侍中: “Khứ hương tam thập tải, Hạnh tao thiên hạ bình” 去乡三十载, 幸遭天下平 (Giang yêm 江淹) Xa quê ba chục năm, May gặp thiên hạ thái bình.
16. (Phó) Vừa, đúng lúc, kháp hảo. ◇Dương Vạn Lí 杨万里: “Kiều vân nộn nhật vô phong sắc, Hạnh thị hồ thuyền hảo phóng thì” 娇云嫩日无风色, 幸是湖船好放时 (Triệu Đạt Minh tứ nguyệt nhất nhật chiêu du Tây Hồ 赵达明四月一日招游西湖).
17. (Phó) Vẫn, còn, mà còn.
18. (Phó) Trước nay, bổn lai, nguyên lai.
19. (Liên) Giả sử, thảng nhược, nếu như.
Từ điển Thiều Chửu
① May, hạnh phúc. Sự gì đáng bị thiệt mà lại thoát gọi là hạnh.
② Cầu, hạnh tai lạc hoạ 幸哉乐祸 cầu cho người bị tai và lấy làm thích.
③ Yêu dấu, bọn hoạn quan và các cung phi được vua yêu tới gọi là đắc hạnh 得幸.
② Cầu, hạnh tai lạc hoạ 幸哉乐祸 cầu cho người bị tai và lấy làm thích.
③ Yêu dấu, bọn hoạn quan và các cung phi được vua yêu tới gọi là đắc hạnh 得幸.
Từ điển Trần Văn Chánh
① Hạnh phúc;
② Vui mừng: 欣幸 Vui sướng;
③ (văn) Mong: 幸勿推却 Mong đừng từ chối;
④ May mắn: 幸未成灾 May mà chưa thành tai nạn;
⑤ (cũ) Chỉ sự yêu dấu của người trên đối với người dưới: 得幸 Được yêu dấu.【幸臣】hạnh thần [xìng chén] (cũ) Bề tôi được vua yêu, sủng thần;
⑥ [Xìng] (Họ) Hạnh.
② Vui mừng: 欣幸 Vui sướng;
③ (văn) Mong: 幸勿推却 Mong đừng từ chối;
④ May mắn: 幸未成灾 May mà chưa thành tai nạn;
⑤ (cũ) Chỉ sự yêu dấu của người trên đối với người dưới: 得幸 Được yêu dấu.【幸臣】hạnh thần [xìng chén] (cũ) Bề tôi được vua yêu, sủng thần;
⑥ [Xìng] (Họ) Hạnh.
Từ điển Nguyễn Quốc Hùng
May mắn — Điều may mắn — Không phải phần mình mà mình được hưởng — Được vua yêu quý — Việc đi chơi của vua gọi là Hạnh.